Carsten Jensen på Litteraturhuset

I kveld har eg vore og høyrd Carsten Jensen halde foredraget "Hva f... skjedde med Danmark" på Litteraturhuset. For det første var det godt å vere ute blant folk. For det andre var det veldig interessant å høyre han snakke om kor lite dejlig det er å vere utledning i Danmark, så lenge dei høgreekstreme men samtidig populistiske haldningane er så sterke som dei er.

Han snakka mellom anna om Muhammed-karikaturane og om korleis diskusjonen omkring teikningane har blitt ein diskusjon omkring ytringsfridommen. Også stilde han spørsmål med kor vidt ytringsfridom betyr at vi skal omfavne ei kvar ytring, ukritisk til innhaldet. Eg syntest det var fint å høyre nokon seie akkurat dette. Eg har tenkt mykje på akkurat dette, både i samband med Muhammed-karikaturne og i samband med diskusjonane som gjekk kring blasfemiparagrafen for ei tid sidan. Retten til å ytre har blitt viktigare enn respekta for andre menneske og andre kulturar. Carsten Jensen har rett, det er forskjell på å ha ytringsfridom og på å latterleggjere det som er viktig for andre folk. Når det er sagt, meiner eg ikkje at drapstrugslar er ein god måte å svare på. Men det er påfallande at ein så liten del av diskusjonen har handla om innhaldet i desse teikningane. Det var trass alt innhaldet som starta det heile.

Jensen snakka om mykje anna viktig, også. Eg trur eg liker denne mannen. Eg har Vi, de druknede, i ei eller anna pappeske. Eg trur eg skal spa henne fram og lese ho.

Torgrim Eggen til Chateau Neuf

Denne veka skulle eg gjerne ha fått med meg Forfatteraften på Chateau Neuf, igjen. I morgon klokka 20. kjem Torgrim Eggen.

Eg får det sjølvsagt ikkje til å passe, men eg kan jo anbefale andre å stikke innom Neuf. Dei pleier ha billeg drikke og god stemning på torsdagane.

Eg fekk forresten boka Jern frå Litteraturklubben Epp for nokre dagar sidan. Så stabelen over bøker er framleis voksande. Heldigvis er det ikkje så lenge til eg har mykje fritid og kan lese mykje. Eg gleder meg.

Møte med Frode Grytten

Frode Grytten kjem til Chateau Neuf. Kl. 20.00 vil han bli intervjua i biblioteket og lese novellene sine. Eg gleder meg til å treffe denne mannen.

Det verkeleg gode språket

Akkurat nå har eg lyst til å skrive ein hyllest til denne mannen. Eg har begynt å lese Melancholia I-II av Jon Fosse i dag, og eg lar meg rett og slett sette litt ut, kvar gong eg les tekstane hans.

Denne 50 år gamle mannen har hatt ein enorm produksjon og eg kjenner eg blir takknemlig fordi eg får lov til å lese det han har skrive, både av romanar, lyrikk og dramatikk. Og det kjem frå meg som normalt ikkje sett så stor pris på å lese dramatikk. Eg meiner dette er ein sjangar som er betre frå scena. Men ikkje Jon Fosse sin dramatikk. Den går det an å lese, fordi dialogane hans er prega av det heilt utrulege språket som kjenneteiknar Fosse sitt arbeid.

Eg lar meg målbinde av språket hans, av den særeigne stilen, alle gjentakingane og dei mange tomromma i tekstane hans. Det er nett som om det som ikkje blir sagt er like viktig som det som blir sagt. Gong på gong tar han meg med til eit anna univers, der eg kan få lov til å gløyme meg sjølv å vere tilstades i teksten og i språket. Derfor liker eg Jon Fosse.

Eit anna resultat av det at eg blir så betatt av språket til Fosse er at eg blir overvelda av ein voldsom skrivelyst. Eg veit ikkje kva eg vil skrive, men eg vil skrive det eg har inni meg. Kan hende dette skjer fordi eg blir så betatt av kva språket hans faktisk kan klare å uttrykkje. Eg vil også vere med å ta del i dette.

I kveld skal eg vere heime og lese. Eg skal lese om Lars Hertervig sine ungdomsår i Düsseldorf også skal eg lese vidare om resten av livet hans. Og eg skal forsvinne inn i denne språkverda til Fosse og bli der. Det er ein ganske fin stad å vere ein laurdagskveld.

Pablo Llambias goes norwegian!

"...rasende..." av Pablo Llambias er omsett til norsk av Trude Marstein. I desse dagar skal romanen lanserast i Norge. Ifølge websida til Flamme Forlag kjem han til Trondheim i dag, Bergen i morgon og Oslo på torsdag:

Trondheim: Samfundet, tirsdag 27. januar kl. 19.00.
Bergen: Logen Teater, onsdag 28. januar kl. 19.15.
Oslo: BokCaféen, Chateau Neuf, torsdag 29. januar kl. 20.00.



...rasende... er omtalt som ein gotisk spøkelsesroman. Llambias er omtalt som ein fornyar av romankunsten. Eg er nysgjerrig og spendt på denne mannen og gleder meg til å møte han i Oslo på tordag.

Ei trist melding

I dag tidleg våkna eg, som alle andre her i landet, til overskrifta om at Anne-Cath Vestly døydde i natt. Ho har vore sjuk lenge, likevel er det trist. Eg har aldri møtt denne flotte dama, likevel er ho ein viktig del av min barndom.

Saman med Ole Aleksander Filibombombom lærte ho meg å lese. Eg hugser det ikkje sjølv, men eg har blitt fortald at dette var den første boka eg las på eiga hand. Det eg aldri kjem til å gløyme er historiane om Ole Aleksander Filibombombom, den vesle guten i den store byen.







Seinare var Lillebror og Knerten med på å halde lesegleda ved like. For ikkje å snakke om turgleda, då vi var ute i skogen og leika. Både meg og søster mi kom ofte heim med kvar vår "Knert". Det var ikkje alltid vi klarte bli einige om kven av dei som var mest ekte og hadde finast armar og bein, men dei var alltid med heim frå skogsturane våre.



Eg har mange andre gode minner frå Anne-Cath Vestly sine bøker, Aurora og Sokrates som flytter til Kabelvåg, der dei får ein tørrfiskvenn som heiter Stokkafisso, og Mormor og dei åtte ungane som kjører på lasteplanet på bilen.

Eg synes det er trist at Anne-Cath Vestly er daud. Likevel er eg glad for alt det ho har gjort for lesande ungar gjennom fleire generasjonar. Sjølv om ho nå eg borte, veit eg at bøkene hennar vil leve vidare, og stadig nye born vil få glede av dei. Dette er ei dame som har utretta mykje på dei 88 åra ho har levd. Og eg håper ho vil få bety mykje, for mange framover også.

Gert Nygårdshaug, igjen...

I går høyrde eg eit intervju med Nygårdshaug om boka Fortellernes marked. Eg var akkurat ferdig å lese boka, og eg må seie eg var like skuffa over denne som eg var positivt overraska over Mengele Zoo, då eg las boka.

Til gjengjeld var denne mannen utruleg flink til å snakke om boka si. Stoffet han har skrive om var heilt klart eit stoff som engasjerte han, så det å vere publikum og høyre han fortelle om boka var verkeleg interessant!

Så dersom de får anleiing til eit møte med Nygårdshaug anbefaler eg dykk verkeleg å gripe sjansen.
Denne mannen er flink til å snakke om bøkene sine, og det er det ikkje alle som er...

Litt om den nyaste boka hans:

Fortellernes marked
Cappelen Damm 2008
443 sider

Gert Nygårdshaug har skrive romanen som setter føre seg å avsløre dei primitive religionane si overtru. Med "dei primitive religionane" meiner han kristendom, jødedom og islam.

Han har gjort eit veldig grundig arbeid ved å sette seg inn i den antikke kyrkehistorien, kanoniseringa av bibelske tekstar og alternative retningar som oppstod i antikken. Research og kjeldemateriale er grundig, og han er god til å forklare vanskeleg stoff på ein enkel måte for lesaren. Ein får med seg forskjellen på ebjonitisme og gnostisisme og andre aktuelle retningar gjennom ein oversiktelig presentasjonsmåte.

Historia rundt dette materialet er litt platt, rett og slett. Det kan verke som om forfattaren har hatt det litt for travlet med å bli ferdig med boka si, til at han har tatt seg tid til å jobbe ordentleg med sjølve fortellinga. Vi møter to mellomaldrande menn, ein bibliotekar og ein veterinær som stadig får brev frå ein ven, Gotvin Soleng, frå Prost Gotvins geometri. Desse breva er referater og spor frå Gotvins jakt på sanninga. Etter å ha fått eit brev, spiser dei eit gourmetmåltid, drikker god vin og grappa og snakkar om innhaldet i brevet. Deretter går det ein god del sider der dei går og ventar på eit nytt brev. Når neste brev kjem gjentek samtalane, maten og drikka seg. Det blir for enkelt og rett og slett litt einsformig. Før eg var halvvegs i romanen begynte eg å få ei kjensle av å ha lese dette før.

Innleiinga og avslutninga skiller seg veldig frå resten av boka. Boka er bygga opp med at ho begynner med at ein av hovudpersonane, Gerbert Rodin er i ein ørken i Egypt, kor han er plassert av ei merkeleg kvinne. Deretter hopper handlinga ca. 2 år tilbake, og historia om breva og Gotvin Solengs oppdagingar blir fortalt. Til slutt kjem historia fram igjen til starten og Gerbert er tilbake i ørkenen i Egypt. Desse første og siste sidene er annleis enn brev-delen, og av mykje høgare kvalitet. Innleiinga gir håp om ei godt skrive bok, og avslutninga rundar av på ein god måte. Problemet er bare at dei 350 sidene i mellom blir litt einsformige.

Eg trur ikkje eg ville ha brukt tid på å lese denne boka ein gong til. Samtidig er det vel anvendt tid å forsøke å få med seg eit forfattarmøte med Nygårdshaug. Han er spennande å høyre på og flink til å snakke om bøkene sine.