Lyrikk på ein søndag - I

Denne veka har vi komme til bokstaven I i utfordringa.

1. Eg såg det svenske programmet "Babel" på SVT, tidlegera denne veka. Her dreidde debatten seg om "poetarnas front i ingenjörslandet Sverige". Og eg trur Norge har så mykje til felles med Sverige, som ingenørland. I programmet blir lyrikken si svake stilling i Sverige (og andre land med ytringsfridom) kontrastert med lyrikken si sterke stilling i diktatur, kor korte dikt er ein ytringsform som er langt lettare å spreide, enn mange andre ytringsformar.

Spørsmålet som programleidar Erik Schüldt stilde er i alle fall relevant også for den norske litterære marknaden:

Är Sverige ett så inrutat ingenjörsland att vi inte klarar av poesi? Att vi inte står ut med det vi inte förstår? Är det därför en minimal skara poeter debuterar varje år för att sen ändå reas ut på nästa års bokrea?

Kva tankar gjer du deg omkring dette?
(Eg anbefaler deg forresten å ta deg tid til å sjå programmet. Det er eit godt program).

2. India, og dei omkringliggjande landa i "Orienten", var til stor inspirasjon for mange modernistiske diktarar. Presenter eit dikt frå India eller eit anna asiatisk land.

3. Presenter eit dikt av ein diktar på I.

-------------------------------------------

1. Eg meiner at det er vanskeleg å sette fingeren på årsakane til at diktsamlingar selgjer såpass dårleg som dei gjer her til lands, og eg trur det kan vere fleire faktorar som spelar inn. Dette med "ingenjörsland" vs. diktatur, som Schüldt presenterer er interessant, men det er noko eg ikkje har tenkt så mykje over før eg såg "Babel", tidlegare i veka. Eg trur kanskje det er ein forklaringsmodell som har noko føre seg. Men det er bare ein av fleire forklaringsmodellar.

Vi har stor tilgang på underhaldning, så stor tilgang at noko blir vald bort. Og då er det kanskje ikkje så unatruleg at mange velgjer bort det mange oppfatter som "tunge" diktsamlingar. Eg trur mange har fordommar mot lyrikk, fordommar som er skapte gjennom skuleåra, kor lærebøkene var meir opptekne av dei vanskelege metaforane og symbola, enn av det å oppleve teksten. Og eg trur dette er ein anna faktor som pregar dette at debutantane bare ender opp i salsstablar, året etter.

2. Eg vil presentere eit dikt av den indiske diktaren Jibanananda Das, gjendikta av Paal Brekke:

EN ÅKER, ØDE GOLD

En åker her, der noen engang høstet. Nå
strødd med råttent løv, eggeskall, ormeskinn
Tungt snubler jeg fram. Der bortenfor
sover en jeg kjente. Dypt. Kledt i blomster

Der ligger en og sover. Som jeg ofte
møtte, gikk forbi, og møtte igjen
Jeg subber i fuktig løv, gresshopper
spiller. Men hun? tier

3. Dagens forfattar på I er Ingvill Solberg, også kjent i bloggsfæra som Lille Søster. Ho har skrive ei svært god diktsamling, som heiter Den yngste, og som eg var så heldig å få eit leseeksemplar av i posten. Eg jobbar med ei meir heilheitleg omtale - og varm anbefaling - av denne boka, men inntil vidare kan eg presentere ein smakebit her:

Jeg drar og besøker mine brødre, jeg flyr over åkrer
og skoger og enger, helt ut til det ytterste skjæret, der
brødrene har slått seg ned. De fanger fisk i de kraftige
nebbene og lever fredelig side om side mens vannet slår
mot steinene. Hver vår legger brødrene egg som ikke
blir til unger, og de skriker mot den kalde vinden, og
vinden kaster skrikene tilbake.

Og:

Min brors natt
er en blekblå måne
som lyser over

mitt søsterhode,
som våker over
mitt søstersinn

der hundre
harer løper
over skaren.

Dette er ei samling gode tekstar. Måtte ikkje denne diktsamlinga "reas ut på nästa års bokrea".